ការពិពណ៌នាអំពីឈើ

បដិមានៅសម័យហ្វូណាន់ គឺឧទ្ទិសដល់ព្រះពុទ្ធសាសនា និងព្រហ្មញ្ញសាសនា(ជាទេពផ្សេងៗ)។ បដិមាទាំងនោះសាងពីថ្ម លោហធាតុ និងឈើ។ លក្ខណៈបដិមានៅសម័យហ្វូណាន់ គឺច្រើនតែចម្លង ឬយកគំរូតាមសិល្បៈ ឬទទួលឥទ្ធិពលសិល្បៈឥណ្ឌាច្រើន ពិសេសការឆ្លាក់បដិមាកាច់ចង្កេះ។ អ្នកសិក្សាពីប្រវត្តិសិល្បៈខ្មែរ កំណត់លក្ខណៈចម្លាក់បដិមាសម័យហ្វូណាន់ថាជារចនាបថភ្នំដា ពីឆ្នាំ៥៤០ ដល់ឆ្នាំ៦០០នៃគ.ស.។ បដិមាក្នុងរចនាបថភ្នំដាចែកជាពីរគឺ៖ រចនាបថភ្នំដានិងរចនាបថភ្នំដាB។ រចនាបថតូចៗទាំងពីរនេះ មានលក្ខណៈខុសគ្នាតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះទេ។លក្ខណៈសម្គាល់រចនាបថភ្នំដាA មានទម្រង់មុខមួលទ្រវែង ភ្នែកក្រឡោត ច្រមុះមានក្តោង ត្របកភ្នែកត្រង់ ផ្នត់សក់រាជាក្រវិលខ្លីៗ។ បដិមានៃរចនាបថនេះស្លៀកសំពត់ខ្លី មានភ្លីចេញពីប្រភពតែមួយ ជាយសំពត់ញាត់ចូលក្នុងខ្សែក្រវ៉ាត់មូលតូចឆ្មារ ហើយមានក្បាលរាងមួល ពីខាងមុខមានជាយផ្នត់ធ្លាក់សំយ៉ុង។ បច្ចេកទេសឆ្លាក់បដិមា គឺសិល្បករនៅពុំទាន់ចេះរកលំនឹងទេ។ គេប្រើទប់លំនឹងរបស់បដិមាទោលដោយប្រើបច្ចេកទេសដូចជា៖ ឆ្លាក់ជន្ទល់ឲ្យមានរាងដូចដែកក្រចកសេះ ឆ្លាក់ជាយសំពត់ធ្លាក់ដល់ក្រោមដើម្បីទប់លំនឹង ប្រើដំបងទប់។បដិមាក្នុងរចនាបថភ្នំដាB សាងនៅចុងស.វ.ទី៦ និងដើមស.វ.ទី៧។ លក្ខណៈសម្គាល់ គឺទឹកមុខញញឹម ច្រមុះរាងស្តើងហើយកោង ត្របកភ្នែកត្រង់ប្រហាក់រចនាបថភ្នំដាA សក់រាងដូចគូថខ្យង តែរាងធំបន្តិច។ សម្លៀកបំពាក់របស់បដិមា គឺសំពត់ខ្លីលាត ឬមានផ្នត់ច្រើន ជាយសំពត់ធ្លាក់ពីមុខមានរាងដូចកន្ទុយត្រី ហើយខ្សែក្រវ៉ាត់សំប៉ែកលំអដោយផ្កា។ រាល់ប្រាសាទនៅក្នុងសម័យហ្វូណាន់សាងពីឥដ្ឋដុត លើកលែងតែផ្តែរ ស៊ុមទ្វារ សសរពេជ្រ….ច្រើនធ្វើពីថ្ម។ ប្រាសាទទាំងនោះបានរលំបាក់បែកអស់ សល់តែទួលនិងគំនរឥដ្ឋបាក់បែក ហើយទូលខ្លះទៀតត្រូវអ្នកស្រុក កាប់ឈូសឆាយពង្រាយដីឲ្យស្មើដើម្បីដាំដំណាំ។ លើទីតាំងប្រាសាទសម័យហ្វូណាន់ខ្លះទៀត សម័យក្រោមមក ត្រូវគេសាងប្រាសាទថ្មីមួយទៀតនៅលើទីតាំងចាស់នោះ៕

© 2018 សារមន្ទីរជាតិកម្ពុជា National Museum of Cambodia